Wykłady z matematyki Pana dr. Bartłomieja Bzdęgi

Wykłady z matematyki Pana dr. Bartłomieja Bzdęgi

W dniach 19 – 20 marca 2019r. w naszej szkole Pan dr Bartłomiej Bzdęga, wykładowca z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, prowadził dla uczniów wykłady z matematyki „Wybrane motywy w zadaniach olimpijskich.” Przez dwa dni, w ciągu 12 godzin wykładów, Pan Doktor prezentował sposoby rozwiązywania zadań matematycznych z olimpiad i konkursów.

Na wykładach poruszono tematykę:

  • Dowód w matematyce
  • Zasada szufladkowa
  • Podzielność
  • Geometria trójkąta
  • Nierówności
  • Zadania różne.

W wykładach wzięło udział 60 uczniów, z trzech szkół.

Oto przykład zadania: „Wewnątrz prostokąta o polu 100 narysowano pewną liczbę kół. Suma długości ich promieni jest większa niż 10. Udowodnić, że pewna prosta przechodzi przez przynajmniej trzy z tych kół.”

Olimpiada Matematyczna jest najtrudniejszym konkursem matematycznym.

Jest najstarszą w Polsce olimpiadą przedmiotową – pierwsza edycja odbyła się w roku szkolnym 1949/1950 z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Matematycznego i od tego czasu organizowana jest corocznie. Olimpiada skierowana jest do uczniów szkół ponadgimnazjalnych, ale uczniowie gimnazjów i szkół podstawowych również mogą w niej brać udział. Począwszy od 2009 olimpiadę organizuje Stowarzyszenie na Rzecz Edukacji Matematycznej.

Typowe zadanie olimpijskie przybiera formę problemu, na który trzeba znaleźć odpowiedź oraz przeprowadzić kompletny dowód poprawności tej odpowiedzi. Dowód ten stanowi zasadniczą część rozwiązania zadania.

Za każde zadanie można zdobyć 6, 5, 2 lub 0 punktów. Sześć punktów otrzymuje się za rozwiązanie bezbłędne, pięć za rozwiązanie zawierające jedynie drobne usterki, dwa za pracę zawierającą poważne błędy, ale jednocześnie stanowiącą “istotny postęp w kierunku prawidłowego rozwiązania”, zero punktów za pracę, która nie może otrzymać nawet dwóch. Ten system oceniania stosowany jest również na Olimpiadzie Matematycznej Juniorów, organizowanej od 2005.

Całe zawody podzielone są na trzy etapy:

  • zawody stopnia I – zawodnik rozwiązuje zadania w domu, a następnie wysyła je pocztą do odpowiedniego komitetu okręgowego; zawody stopnia I składają się z 3 tur po 4 zadania, na rozwiązanie każdej tury zawodnik ma ok. miesiąca;
  • zawody stopnia II – dwudniowe zmagania (każdego dnia zawodnicy mają po pięć godzin na rozwiązanie trzech zadań) organizowane jednocześnie przez wszystkie komitety okręgowe;
  • zawody stopnia III – finał organizowany w pierwszej połowie kwietnia, zawody trwają, podobnie jak na drugim etapie, dwa dni, po których następuje dzień atrakcji i zwiedzania, a na koniec – uroczyste zakończenie, wręczenie dyplomów i nagród.

Zawodnicy, którzy dostali się do trzeciego etapu mają zapewnioną ocenę celującą z matematyki na koniec roku szkolnego, na świadectwie maturalnym z matematyki (na poziomie rozszerzonym) 100%, oraz miejsce na wielu uczelniach wyższych (również na wydziałach niezwiązanych z matematyką). Laureaci olimpiady mają zapewniony wstęp na jeszcze większą liczbę wydziałów, a część z nich bierze później w międzynarodowej olimpiadzie matematycznej i zawodach matematycznych państw bałtyckich oraz Środkowoeuropejskiej Olimpiadzie Matematycznej.

Olimpiada organizuje również corocznie w okolicach początku czerwca dwutygodniowy obóz naukowy w Mszanie Dolnej, będący formą przygotowania kadry do zawodów międzynarodowych.

Rozpoczynając przygodę z olimpiadą, warto rozpocząć ją od Olimpiady Matematycznej Juniorów.

Zadania i rozwiązania z wcześniejszych edycji OMJ można znaleźć na stronie https://www.omj.edu.pl/zadania

Monika Sudoł